Một cậu bé da đen đang chơi đùa trên bãi cỏ. Phía bên kia đường, một người đàn ông đang thả nhẹ những quả bóng lên bầu trời, những quả bóng đủ màu sắc, xanh, đỏ, tím, vàng, và có cả màu đen nữa.

Cậu bé nhìn khoái chí, chạy tới chỗ người đàn ông, hỏi nhỏ:

─ Chú ơi, những quả bóng màu đen có bay cao được như những quả bóng khác không ạ?

Người đàn ông quay lại, bất giác giấu đi những giọt nước mắt sắp lăn nhẹ trên đôi gò má. Ông chỉ lên những đám bóng bay lúc này chỉ còn những chấm nhỏ và trả lời cậu bé:

─ Có chứ, những quả bóng màu đen cũng sẽ bay cao như những quả bóng khác, và cháu cũng vậy.

Cậu bé nở một nụ cười rạng rỡ cảm ơn người đàn ông.

Quả bóng màu đen, màu vàng, màu đỏ... cho dù là màu gì thì cũng đều là quả bóng.

Để In Hai Mặt

Để In Một Mặt

Người đến dự tiệc cưới khá đông. Ông hàng xóm gọi bác làm công đến và bảo:

─ Này, anh qua nhà bên cạnh xem có bao nhiêu người đến dự tiệc cưới bên ấy.

Bác làm công ra đi. Bác đặt trước cửa một khúc gỗ và đứng dựa bên bờ tường quan sát khách khứa ra khỏi nhà.

Họ bắt đầu ra về. Ai đi ra cũng vấp phải khúc gỗ. Họ tức giận, chửi bới rồi lại tiếp tục đi.

Chỉ có một bà lão quay lại đẩy khúc gỗ sang bên. Bác làm công trở về gặp người chủ. Người chủ hỏi:

─ Ở bên ấy có nhiều người không?

Bác làm công trả lời:

─ Chỉ có mỗi một người mà lại là bà lão.

Người chủ hỏi:

─ Tại sao vậy?

─ Bởi vì tôi để khúc gỗ trước cửa nhà, tất cả đều vấp phải, nhưng chẳng ai buồn dẹp đi. Nhưng một bà lão đã dẹp khúc gỗ sang bên để người khác khỏi vấp ngã. Chỉ có con người, khác với thú vật, mới lo cho đồng loại và làm như vậy. Chỉ mỗi mình bà lão là người thôi.

Để In Hai Mặt

Để In Một Mặt

Hai người bạn đi trên đường vắng vẻ. Đến một đoạn, họ có một cuộc tranh luận khá gay gắt, và một người đã không kiềm chế được giơ tay tát vào mặt bạn mình. Người kia bị đau nhưng không hề nói một lời. Anh cúi xuống và viết trên cát: “Hôm nay, người bạn thân nhất của tôi đã tát vào mặt tôi."

Họ tiếp tục đi, đến một con sông, họ dừng lại và tắm ở đấy.

Người bị tát không may bị vọp bẻ và suýt chết đuối, may mà được người bạn cứu.

Khi hết hoảng sợ, anh viết lên đá: “Hôm nay, người bạn thân nhất đã cứu sống tôi.”

Anh bạn kia ngạc nhiên hỏi: “Tại sao khi tôi đánh anh, anh viết trên cát, còn bây giờ anh lại viết trên đá."

Mỉm cười, anh trả lời: “Khi có người làm chúng ta đau khổ, chúng ta hãy viết điều đó trên cát. Gió sẽ thổi bay chúng đi cùng với sự tha thứ. Và khi có người giúp đỡ chúng ta, chúng ta nên khắc nó lên đá như khắc sâu vào ký ức, nơi không ngọn gió nào có thể xóa nhòa được.”

Hãy học cách viết trên cát và trên đá.

Để In Hai Mặt

Để In Một Mặt

Nhân ngày Lễ Hiền Mẫu, Hiếu dừng lại tiệm bán hoa để gửi hoa tặng mẹ qua đường bưu điện. Mẹ anh sống cách chỗ anh khoảng 300 km. Khi bước ra khỏi xe, anh thấy một bé gái đang đứng khóc bên vỉa hè.

Anh đến và hỏi nó sao lại khóc. Nó nức nở:

─ Cháu muốn mua hoa hồng để tặng mẹ nhưng cháu chỉ có 75 xu trong khi giá một hoa hồng đến 2 đô-la.

Anh mỉm cười và nói với nó:

─ Đến đây, chú sẽ mua cho cháu.

Anh liền mua hoa cho cô bé và đặt một bó hồng để gửi cho mẹ anh.

Xong xuôi, anh hỏi cô bé có cần đi nhờ xe về nhà không. Nó vui mừng nhìn anh và trả lời:

─ Dạ, chú cho cháu đi nhờ đến nhà mẹ cháu.

Rồi nó chỉ đường cho anh đến một nghĩa trang, nơi có một phần mộ vừa mới đắp. Nó chỉ ngôi mộ và nói:

─ Đây là nhà của mẹ cháu.

Nói xong, nó ân cần đặt nhánh hoa hồng lên mộ.

Tức thì, anh quay lại tiệm bán hoa, hủy bỏ việc đặt gửi hoa vừa rồi và mua một bó hồng thật đẹp. Suốt đêm đó, anh đã lái một mạch 300 km về nhà mẹ anh để trao tận tay bà bó hoa.

Để In Hai Mặt

Để In Một Mặt

Có một bà lão, chồng vừa mất. Bà dọn đến ở cùng hai vợ chồng người con và đứa cháu gái yêu quý.

Năm tháng đã làm hao mòn sức khoẻ của bà, đôi mắt kèm nhèm, tay lại run rẩy. Bà thường làm tung tóe thức ăn trên bàn. Hai vợ chồng người con đã không giấu được vẻ khó chịu.

Họ làm một cái bàn nhỏ và yêu cầu bà dùng bữa tại đó.

Từ đó bà lão chỉ biết ngồi ăn một mình và nhìn những người khác trong nước mắt.

Cứ thế cho đến một tối nọ, thấy con gái đang loay hoay sắp xếp đồ chơi của mình, người cha liền hỏi con:

─ Này con, con đang làm gì thế?

Cô bé ngây thơ nhìn cha và cười hồn nhiên:

─ Con đang xếp một cái bàn nhỏ cho cha và mẹ, để cha mẹ có thể tự ăn một mình như bà khi con lớn lên!

Cha mẹ cô lặng người một lúc rồi cả hai bỗng nhìn nhau bật khóc. Đêm đó họ đã dẫn mẹ quay về chiếc bàn ăn của gia đình. Và từ đó bà đã cùng dùng bữa trong không khí đầm ấm. Người con trai và con dâu không còn bực tức nữa khi đôi lúc bà lại làm đổ thức ăn ra bàn như trước.

Để In Hai Mặt

Để In Một Mặt

Cô gái cười với một người xa lạ đang rầu rĩ. Nụ cười làm cho anh ta cảm thấy phấn chấn hơn. Anh nhớ đến sự tử tế của một người bạn cũ và viết cho người ấy một lá thư cảm ơn.

Người bạn này vui sướng vì nhận được thư của người bạn cũ lâu ngày không gặp. Sau bữa trưa anh boa một món tiền lớn cho chị hầu bàn. Chị hầu bàn ngạc nhiên vì món tiền boa quá lớn, đã quyết định mang tất cả đi mua xổ số. Cô trúng số.

Ngày hôm sau chị đi nhận giải và cho một người ăn mày trên phố một ít tiền lẻ. Người ăn mày rất biết ơn vì đã hai ngày anh ta chẳng được ăn gì. Sau bữa tối anh ta trở về căn phòng tối tăm của mình. Trên đường về, anh ta thấy một chú chó con đang rét run cầm cập. Anh mang nó về để sưởi ấm cho nó. Chú chó rất vui mừng vì được cứu khỏi cơn bão tuyết sắp đến gần.

Ðêm ấy, trong khi mọi người đang ngủ say thì ngôi nhà bốc cháy, chú chó con sủa ráo riết. Chú sủa cho đến khi đánh thức tất cả mọi người trong nhà dậy và cứu họ thoát chết. Một trong những chú bé được cứu thoát đêm ấy sau này trở thành bác sĩ tìm ra một loại vắc-xin chữa khỏi một căn bệnh vô cùng nguy hiểm cho loài người. Tất cả là nhờ một nụ cười.

Để In Hai Mặt

Để In Một Mặt

Một hôm, tại một gia đình giàu có, người cha quyết định đưa con trai mình tới một vài nơi ở ngoại thành, để xem mọi người nhất là nông dân có thể nghèo đến mức nào.

Họ đến vùng ngoại ô yên bình và trả một ít tiền để thuê nhà trọ của một người nông dân mà người cha cho rằng thuộc số những người nghèo nhất xã hội.

Khi trở về nhà, người cha hỏi:

─ Bây giờ con có thể hình dung ra rằng một con người có thể nghèo đến mức nào rồi chứ?

─ Vâng ạ.

─ Thế con học được gì từ chuyến đi?

─ Có ạ! Con thấy rằng chúng ta có một con thú cưng, còn họ thì có nhiều chó, heo, gà thật vui vẻ. Chúng ta có một hồ bơi nhỏ xíu trong vườn, còn họ thì có cả dòng suối, sông thật lớn.

Người con nói tiếp:

─ Chúng ta phải trả tiền để mua đèn trong nhà, còn họ có cả một bầu trời sao vào buổi tối. Chúng ta có một mảnh đất nhỏ để xây nhà mà sống, còn họ có những cánh đồng rộng mênh mông. Chúng ta phải mua rau và cây cảnh, còn họ tự trồng được. Chúng ta phải xây những bức tường bao quanh tài sản của chúng ta để bảo vệ chúng ta, còn họ có những người bạn bảo vệ nhau. Cảm ơn cha đã cho con thấy chúng ta nghèo đến mức nào!

Để In Hai Mặt

Để In Một Mặt

Hai anh em cậu bé kia có lần quyết định đào một cái hố sâu phía sau nhà.

Khi hai cậu bé đang đào, vài đứa trẻ khác đến xem và hỏi họ đang làm gì. Cậu bé đào hố hào hứng trả lời rằng anh em cậu muốn đào một đường hầm xuyên qua trái đất.

Mấy đứa trẻ cười phá lên, chế giễu anh em cậu. Thế nhưng hai cậu bé vẫn tiếp tục đào.

Một lúc sau, một cậu nhảy từ cái hố đang đào lên mặt đất, tay cầm một cái chai cũ kỹ đầy nhện, sâu bọ, côn trùng đáng sợ và tay kia giơ cao một túi chứa các viên đá xinh xắn đang lấp lánh phản chiếu ánh mặt trời.

Cậu chỉ cho những đứa trẻ kia xem những viên đá tuyệt đẹp ấy và tự hào nói:

─ Ngay cả khi không đào được đường hầm xuyên trái đất, thì ít nhất bọn mình cũng có thể tìm được những viên đá đẹp như thế, và mình cũng đã có dịp bắt lũ côn trùng gớm ghiếc này!

Không phải ước mơ nào cũng trở thành hiện thực. Không phải mục tiêu nào cũng hoàn thành trọn vẹn.

Nhưng nếu bạn luôn lo sợ và không dám bắt đầu, bạn sẽ không bao giờ có cơ hội để thành công.

Để In Hai Mặt

Để In Một Mặt

Có hai hạt giống nằm cạnh nhau trên mảnh đất màu mỡ. Hạt thứ nhất nói:

─ Tôi muốn mọc thành cây. Tôi muốn đâm rễ sâu xuống đất, vươn mầm lên cao, nhú chồi non đón mùa xuân đang đến. Tôi ao ước được đón ánh mặt trời mơn man trên lá và những giọt sương lóng lánh đọng lại trên hoa.

Thế là hạt thứ nhất vươn mình một cách mạnh mẽ và đầy quyết tâm, bất chấp mọi trở ngại.

Hạt thứ hai nói:

─ Tôi sợ lắm. Tôi sợ đối diện với bóng tối khi rễ của tôi đâm xuống đất. Tôi sợ làm tổn thương những mầm non yếu ớt của tôi khi vươn mình lên khỏi mặt đất cứng này.

Hạt thứ hai nói tiếp:

─ Tôi sợ lũ ốc sên sẽ ăn ngấu nghiến đám chồi non của tôi mất. Tôi sợ lũ con nít sẽ ngắt hoa khi tôi vừa mới nở. Không, tôi sẽ nằm đây cho an toàn.

Thế là hạt thứ hai tiếp tục đợi.

Một con gà mái bươi đất tìm món điểm tâm, nó tóm ngay hạt thứ hai và nuốt trôi.

Thế đấy! Những ai không dám mạo hiểm để vươn lên, để thực hiện những khát vọng chân chính thì sẽ bị cuộc đời nhấn chìm.

Để In Hai Mặt

Để In Một Mặt

Một cậu bé nọ có tính xấu là rất hay nổi nóng. Một hôm, bố cậu bé đưa cho cậu một túi đinh và cái búa rồi nói với cậu:

─ Mỗi khi con nổi nóng với ai đó thì hãy chạy ra sau nhà và đóng một cái đinh lên chiếc hàng rào gỗ.

Ngày đầu tiên, cậu bé đã đóng tất cả 37 cái đinh lên hàng rào. Nhưng sau vài tuần, cậu bé đã tập kiềm chế cơn giận của mình và số lượng đinh cậu đóng lên hàng rào ngày một ít đi.

Đến một ngày, cậu đã không nổi giận một lần nào suốt cả ngày. Cậu đến thưa với bố, và ông bảo:

─ Tốt lắm, bây giờ nếu sau mỗi ngày mà con không hề nổi giận với ai dù chỉ một lần, con hãy nhổ một cây đinh ra khỏi hàng rào.

Ngày lại ngày trôi qua, rồi cũng đến một hôm cậu bé đã vui mừng hãnh diện tìm bố mình báo rằng đã không còn một cái đinh nào trên hàng rào nữa.

Bố cậu liền đến bên hàng rào. Ở đó, ông nhỏ nhẹ nói với cậu:

─ Con đã làm rất tốt, nhưng con hãy nhìn những lỗ đinh còn để lại trên hàng rào. Hàng rào đã không giống như xưa nữa rồi. Nếu con nói điều gì trong cơn giận dữ, những lời nói ấy cũng giống như những lỗ đinh này, chúng để lại những vết thương rất khó lành trong lòng người khác. Cho dù sau đó con có nói xin lỗi bao nhiêu lần đi nữa, vết thương đó vẫn còn lại mãi mãi.

Để In Hai Mặt

Để In Một Mặt

Đó là một bài kiểm tra kỳ lạ nhất từ khi tôi đi học. Hôm đó, thầy giáo vào lớp và phát cho mỗi người chúng tôi một bài kiểm tra toán. Bài kiểm tra được chia làm đề riêng lẻ, có ghi chú rất rõ ràng ngay từ đầu:

Loại 1 gồm những câu hỏi vừa dễ, vừa khó, nếu làm hết sẽ được 100 điểm.

Loại 2 là đề bài ở mức trung bình, làm hết sẽ được 80 điểm.

Loại 3 có tổng điểm là 60 với những câu hỏi rất dễ.

Học sinh có quyền lựa chọn làm một trong ba đề đó. Vì thời gian khá gấp gáp, lại e ngại không làm được bài khó nên phần lớn chúng tôi đều cắm đầu vào làm ngay loại đề số 2 hoặc số 3 cho ăn chắc.

Một tuần sau, khi thầy giáo trả bài kiểm tra, chúng tôi còn ngạc nhiên hơn lúc nhận được đề bài vì thầy không hề chấm. Cứ ai làm đề nào thì thầy cho đúng tổng điểm của đề đó, bất kể sai hay đúng. Quá ngạc nhiên, chúng tôi đã hỏi thầy, các bạn có biết câu trả lời của thầy là gì không?

Thầy đã nói với chúng tôi rằng đó không phải là bài kiểm tra kiến thức mà là bài kiểm tra sự tự tin. Thầy nói ai trong chúng tôi cũng muốn đạt 100 điểm nhưng ít ai dám vượt qua thử thách để biến ước mơ đó thành sự thật. Chúng tôi biết nếu làm đề 100 điểm, chúng tôi sẽ phải làm thêm những câu hỏi khó nên đã bỏ cuộc ngay từ đầu mà không hề ngó qua để nhận thấy rằng những câu hỏi trong đề này cũng tương tự như những câu hỏi trong loại đề số 3?

Để In Hai Mặt

Để In Một Mặt

Một họa sĩ suốt đời ước mơ về một bức tranh đẹp nhất trần gian. Ông đến hỏi vị linh mục để biết được điều gì đẹp nhất. Vị linh mục trả lời:

─ Tôi nghĩ điều đẹp nhất trần gian là niềm tin vì niềm tin nâng cao giá trị con người.

Hoạ sĩ cũng đặt câu hỏi tương tự với một cô gái và được trả lời:

─ Tình yêu là điều đẹp nhất trần gian, bởi tình yêu làm cho cay đắng trở nên ngọt ngào, mang đến nụ cười cho kẻ khóc than, làm cho điều bé nhỏ trở nên cao trọng. Cuộc sống sẽ nhàm chán biết bao nếu không có tình yêu.

Cuối cùng họa sĩ gặp một người lính mới trở về từ trận mạc. Được hỏi, người lính trả lời:

─ Hòa bình là cái đẹp nhất trần gian. Ở đâu có hòa bình là ở đó có cái đẹp.

Và họa sĩ đã tự hỏi mình: Làm sao tôi có thể vẽ cùng lúc niềm tin, hòa bình và tình yêu?

Khi trở về nhà, ông nhận ra niềm tin trong ánh mắt các con, tình yêu trong nụ hôn của người vợ. Chính những điều đó làm tâm hồn ông ngập tràn hạnh phúc và bình an. Họa sĩ đã hiểu thế nào là điều đẹp nhất trần gian. Sau khi hoàn thành tác phẩm, ông đặt tên cho nó là: “Gia Đình”.

Để In Hai Mặt

Để In Một Mặt

Một bà cụ quay qua cô gái trẻ và hỏi:

─ Cô có bao nhiêu người bạn?

─ Sao cụ lại hỏi vậy, cháu có 10 hay 20 người bạn, nhưng cháu chỉ nhớ tên được vài người thôi.

Cụ mỉm cười như thấu hiểu rồi buồn bã gật đầu:

─ Cô phải thật may mắn mới có nhiều người bạn như thế. Nhưng hãy nghĩ về điều cô đang nói. Có quá nhiều người cô không biết tên đấy! Bạn không phải chỉ là người để cô nói: “Xin chào!” Bạn là người có bờ vai mềm mại để cô dựa vào mà khóc.

Bà cụ nói tiếp:

─ Bạn là một cái hố để đổ xuống đấy tất cả những rủi ro của cô và nâng giá trị của cô lên cao. Bạn là một bàn tay nâng đỡ cô khi cô tuyệt vọng. Nhưng cái cần thiết nhất của một người bạn là một trái tim. Để từ trái tim của những người bạn đó ta sẽ có tình yêu tuyệt vời nhất.

Cuối cùng, bà cụ hỏi cô bé:

─ Cho tôi một lần nữa, cô bé, cô có bao nhiêu người bạn nào?

Cô mỉm cười với bà và trả lời:

─ Ít nhất cháu có một người bạn, cụ ạ! Cảm ơn cụ vì cụ đã trở thành bạn của cháu..

Để In Hai Mặt

Để In Một Mặt

Người mẹ mệt mỏi trở về nhà sau một ngày làm việc dài đăng đẳng. Chờ bà là đứa con trai lớn tên Nhân, đang lo lắng kể lại những gì mà em nó đã làm ở nhà:

─ Lúc con đang chơi ngoài sân còn bố đang gọi điện thoại thì Hiếu lấy bút chì màu viết lên tường, lên chính giấy dán tường mới mà mẹ dán trong phòng làm việc ấy! Con đã nói với em là mẹ sẽ bực mình.

Người mẹ nhướng lông mày và quát:

─ Bây giờ Hiếu đang ở đâu?

Thế rồi bà sải bước vào phòng của đứa con trai nhỏ, nơi nó đang trốn. Khi bà bước vào phòng, đứa bé run lên vì sợ. Trong 10 phút, người mẹ la mắng đứa con là bà đã phải tiết kiệm thế nào và tờ giấy dán tường đắt ra sao... Sau khi than phiền về những việc phải làm để sửa lại giấy dán tường, người mẹ kết tội đứa con là thiếu quan tâm đến người khác. Cuối cùng bà ra khỏi phòng con, cảm thấy cáu đến phát điên!

Người mẹ chạy vào phòng làm việc để coi sự hư hại tới mức nào. Nhưng khi nhìn bức tường, đôi mắt bà tràn ngập nước mắt. Những gì bà đọc được như một mũi tên xuyên qua tâm hồn người mẹ. Dòng chữ viết “Con yêu mẹ” được viền bằng một trái tim!

Và giờ đây sau bao thời gian trôi qua, giấy dán tường vẫn ở đó, y như lúc người mẹ nhìn thấy, với một cái khung ảnh rỗng treo để bao bọc lấy nó. Đó là một sự nhắc nhở đối với người mẹ, và với tất cả mọi người: Hãy bỏ một chút thời gian để đọc những dòng chữ viết trên tường.

Để In Hai Mặt

Để In Một Mặt

Một cụ già có hai cái chậu lớn để khuân nước. Một trong hai cái chậu có vết nứt, vì vậy khuân nước từ giếng về, nước trong chậu chỉ còn một nửa. Chiếc chậu còn nguyên rất tự hào về sự hoàn hảo của mình, còn chiếc chậu nứt luôn buồn bã và bị cắn rứt vì không thể hoàn thành nhiệm vụ.

Một ngày nọ chiếc chậu nứt nói với người chủ:

─ Tôi thật xấu hổ về mình. Tôi muốn xin lỗi ông!

─ Ngươi xấu hổ về chuyện gì?

─ Chỉ vì lỗi của tôi mà ông phải vất vả!

─ Không đâu, khi đi về ngươi hãy chú ý đến những luống hoa bên vệ đường.

Quả thật, dọc bên vệ đường là những luống hoa rực rỡ. Cái chậu nứt cảm thấy vui vẻ một lúc, nhưng rồi về đến nhà nó vẫn chỉ còn phân nửa nước.

─ Tôi xin lỗi ông!

─ Ngươi không thấy rằng hoa chỉ mọc bên này đường ở phía của ngươi thôi sao? Ta đã biết được vết nứt của ngươi và đã tận dụng nó. Ta gieo những hạt giống hoa bên vệ đường phía bên ngươi và trong những năm qua, ngươi đã tưới cho chúng. Ta hái những cánh hoa đó để trang hoàng căn nhà. Nếu không có ngươi nhà ta sẽ không ấm cúng và duyên dáng như thế này đâu.

Mỗi con người chúng ta đều như cái chậu nứt: Hãy tận dụng vết nứt của mình.

Để In Hai Mặt

Để In Một Mặt

Một chàng trai sắp tốt nghiệp đại học. Đã từ lâu anh mơ ước một chiếc xe thể thao tuyệt đẹp được trưng bày ở tiệm xe. Và anh đã nói với bố điều ước muốn đó. Ngày tốt nghiệp đến, anh háo hức chờ đợi...

Buổi sáng, người bố gọi anh vào phòng riêng. Ông nhìn anh thật trìu mến:

─ Con ơi, bố rất tự hào về con.

Rồi ông trao cho anh một hộp quà được gói rất sang trọng. Ngạc nhiên, chàng trai mở hộp quà và thấy một quyển sách được bọc bằng da, có tên anh được mạ vàng. Tức giận, anh ta lớn tiếng với bố:

─ Với tất cả tiền bạc bố có, mà chỉ có thể tặng con một quyển sách này thôi sao?

Rồi anh chạy vụt ra khỏi nhà và vứt quyển sách vào góc phòng.

Nhiều năm trôi qua, chàng trai giờ đã trở thành một bác sĩ danh tiếng. Anh có một ngôi nhà khang trang và một gia đình hạnh phúc. Nhưng người bố đã già, và một hôm anh nghĩ mình cần phải đi gặp bố. Anh đã không gặp ông ấy kể từ ngày tốt nghiệp. Trước lúc lên đường, anh nhận được một bức điện tín báo rằng người bố đã qua đời và ông trao toàn bộ gia tài cho anh. Anh cần phải trở về ngay lập tức để chuẩn bị mọi việc. Khi bước vào ngôi nhà của bố, bỗng nhiên anh thấy một nỗi buồn và ân hận khó tả xâm chiếm tâm hồn anh. Đứng trong căn phòng ngày xưa, những ký ức trong anh ùa về... Và bất chợt, anh nhìn thấy quyển sách khi xưa nằm lẫn trong mớ giấy tờ quan trọng của bố ở trên bàn. Nó vẫn còn mới nguyên như lần đầu anh nhìn thấy cách đây nhiều năm.

Nước mắt lăn dài trên má, anh lần giở từng trang, bỗng có một vật gì đó rơi ra... Một chiếc chìa khóa! Kèm theo đó là tấm danh thiếp ghi tên người chủ tiệm xe, nơi có bán chiếc xe thể thao mà anh từng mơ ước. Trên tấm danh thiếp còn ghi ngày tốt nghiệp của anh và dòng chữ: “Đã trả đủ."

Để In Hai Mặt

Để In Một Mặt

Một cô bé vừa gầy vừa thấp bị thầy giáo loại ra khỏi ca đoàn cũng chỉ tại cô bé ấy lúc nào cũng chỉ mặc mỗi một bộ quần áo vừa bẩn, vừa cũ lại vừa rộng nữa.

Cô bé buồn tủi ngồi khóc một mình trong công viên. Cô bé nghĩ:

─ Tại sao mình lại không được hát? Chẳng lẽ mình hát dở đến thế sao?

Cô bé nghĩ mãi rồi cô cất giọng hát khe khẽ. Cô bé cứ hát hết bài này đến bài khác cho đến khi mệt lả mới thôi. Một giọng nói vang lên:

─ Cháu hát hay quá! Cảm ơn cháu, cháu đã cho ta cả một buổi chiều thật vui vẻ.

Cô bé ngẩn người. Người vừa khen cô bé là một ông cụ tóc bạc trắng. Ông cụ nói xong liền đứng dậy và chậm rãi bước đi.

Hôm sau, khi cô bé tới công viên đã thấy ông già ngồi ở chiếc ghế đá hôm trước, khuôn mặt hiền từ mỉm cười chào cô bé. Cô bé lại hát. Cụ già vẫn chăm chú lắng nghe. Ông vỗ tay nói lớn:

─ Cảm ơn cháu, cháu hát hay quá!

Nói xong cụ già lại chậm rãi một mình bước đi.

Cứ như vậy nhiều năm trôi qua, cô bé giờ đây đã trở thành một ca sĩ nổi tiếng. Cô gái vẫn không quên cụ già ngồi tựa lưng vào thành ghế đá trong công viên nghe cô hát. Một buổi chiều mùa đông, cô đến công viên tìm cụ, nhưng ở đó chỉ còn lại chiếc ghế đá trống không. Một người trong công viên nói với cô:

─ Cụ già ấy đã qua đời rồi. Cụ ấy điếc đã hơn 20 năm nay.

Cô gái sững người. Cụ già ngày ngày vẫn chăm chú lắng nghe và khen cô hát lại là một người điếc!

Để In Hai Mặt

Để In Một Mặt

Trưa hôm đó, có một cậu bé nghèo bán hàng rong ở các khu nhà để kiếm tiền đi học. Bụng đói cồn cào mà lục túi chỉ còn mấy đồng tiền ít ỏi, cậu liều xin một bữa ăn tại một căn nhà gần đó. Nhưng cậu giật mình xấu hổ khi thấy một cô bé ra mở cửa. Và thay vì xin gì đó để ăn, cậu đành xin một ly nước uống. Cô bé trông cậu có vẻ đang đói nên bưng ra một ly sữa lớn.

Cậu bé uống xong, hỏi:

─ Tôi nợ bạn bao nhiêu?

─ Bạn không nợ tôi gì cả. Mẹ dạy rằng chúng tôi không bao giờ nhận tiền khi làm một điều tốt.

Nhiều năm sau, cô gái đó bị căn bệnh hiểm nghèo. Các bác sĩ trong vùng bó tay và chuyển cô lên bệnh viện trung tâm thành phố để các chuyên gia chữa trị. Một bác sĩ chuyên gia được mời khám. Khi nghe tên, địa chỉ của bệnh nhân, một tia sáng lóe lên trong mắt ông. Ông đứng bật dậy và đi đến phòng bệnh nhân và nhận ra cô bé ngày nào ngay lập tức. Ông đã gắng sức cứu được cô gái này. Sau thời gian dài, căn bệnh của cô gái cũng qua khỏi. Trước khi tờ hóa đơn thanh toán viện phí được chuyển đến cô gái, ông đã viết gì đó lên bên cạnh.

Cô gái lo sợ không dám mở ra, bởi vì cô chắc chắn rằng cho đến hết đời thì cô cũng khó mà thanh toán hết số tiền này. Cuối cùng cô can đảm nhìn, và chú ý đến dòng chữ bên cạnh tờ hóa đơn....

Đã thanh toán đủ bằng một ly sữa.

Ký tên,

Bác Sĩ Howard Kelly.

Nước mắt vui mừng cứ thế dâng trào và lời từ trái tim cô gái thốt lên trong nước mắt: Cảm ơn ông!

Đây là câu chuyện có thật. Bác Sĩ Howard Kelly là một y sĩ lỗi lạc, đã sáng lập ra Khoa Ung Thư tại trường Đại Học John Hopkins năm 1895.

Để In Hai Mặt

Để In Một Mặt

Một thuyết trình viên nổi tiếng đã mở đầu buổi diễn thuyết của mình bằng cách giơ tờ 20 đô-la lên và hỏi hơn 200 người tham dự rằng:

─ Ai muốn có tờ 20 đô-la này?

Rất nhiều cánh tay giơ lên. Ông nói:

─ Tôi sẽ đưa tờ 20 đô-la này cho một người trong số các bạn nhưng đầu tiên hãy để tôi làm điều này đã...

Ông bắt đầu vò nát tờ 20 đô-la và sau đó lại hỏi:

─ Ai vẫn muốn tờ tiền này?

Vẫn có những cánh tay giơ lên.

─ Được... Vậy nếu tôi làm thế này thì sao?

Ông ném tờ 20 đô-la xuống sàn, dùng giày dẫm mạnh lên. Sau đó, ông nhặt nó lên. Bây giờ tờ 20 đô-la đã nhàu nát và bẩn thỉu.

─ Nào, giờ thì còn ai muốn nó nữa không?

Ông hỏi, và vẫn có nhiều cánh tay giơ lên.

─ Các bạn thân mến, các bạn vừa được học một bài học về giá trị. Dù tôi có làm gì với đồng tiền này thì các bạn vẫn muốn nó vì giá trị của nó vẫn không hề giảm sút. Nó vẫn có giá là 20 đô-la.

Khỏe mạnh hay ốm yếu, lành mạnh hay tàn tật, thành công hay thất bại, đối với bạn bè, người thân, những người yêu mến bạn, bạn vẫn thật cần thiết. Giá trị của bạn là ở chính con người bạn. Bạn thật đặc biệt. Hãy luôn nhắc mình nhớ điều đó. Đừng ngồi đếm những nỗi buồn mà hãy thử đếm xem bao nhiêu lần bạn được hạnh phúc.

Để In Hai Mặt

Để In Một Mặt

Suốt thời thơ ấu và cả khi lớn lên, lúc nào tôi cũng ghét mẹ tôi. Lý do là vì bà chỉ có một con mắt. Bà là đầu đề để bạn bè trong lớp chế giễu, châm chọc tôi. Một lần bà đến trường để kiếm tôi làm tôi phát ngượng. Ngày hôm sau, một đứa bạn học la lên: “Ê, tao thấy rồi. Mẹ mày chỉ có một mắt!” Tôi xấu hổ chỉ muốn chôn mình xuống đất. Ngày hôm đó đi học về tôi nói với bà: “Mẹ chỉ muốn biến con thành trò cười!"

Lớn lên, tôi lập gia đình và có mấy đứa con. Tôi nói dối vợ rằng mình mồ côi từ nhỏ. Tôi lén vợ thỉnh thoảng gởi một ít tiền về biếu mẹ, tự nhủ thế là đầy đủ bổn phận. Tôi buộc bà không được liên hệ gì với tôi.

Một ngày kia, mẹ bất chợt đến thăm. Khi thấy một bà già trông có vẻ lam lũ đứng trước cửa, mấy đứa con tôi có đứa cười nhạo, có đứa hoảng sợ. Vừa giận vừa lo vợ tôi biết chuyện, tôi quát: “Sao bà dám đến đây làm con tôi sợ thế? Đi khỏi đây ngay!” Mẹ tôi lặng lẽ quay đi. Một hôm, nhân dịp đi công tác, tôi ghé qua căn nhà của mẹ, vì tò mò hơn là muốn thăm mẹ. Mấy người hàng xóm nói rằng mẹ tôi đã mất vài ngày trước đó và do không có thân nhân, chính phủ đã lo mai táng chu đáo. Tôi không nhỏ được lấy một giọt nước mắt.

Họ trao lại cho tôi một lá thư mẹ để lại cho tôi:

Con yêu quý,

Mẹ xin lỗi về việc đã làm cho các cháu phải sợ hãi. Mẹ ân hận vì đã làm con xấu hổ với bạn bè trong suốt thời gian con đi học ở đây. Con biết không, hồi con còn nhỏ, con bị tai nạn và hỏng mất một bên mắt. Mẹ không thể ngồi yên nhìn con lớn lên mà chỉ có một mắt, nên mẹ đã cho con con mắt của mẹ. Mẹ đã bán tất cả gia tài để bác sĩ có thể thay mắt cho con, nhưng chưa bao giờ mẹ hối hận về việc đó. Mẹ rất hãnh diện vì con đã nên người, và mẹ kiêu hãnh vì những gì mẹ đã làm được cho con. Con đã nhìn thấy cả một thế giới mới, bằng con mắt của mẹ, thay cho mẹ.

Mẹ yêu con lắm,

Mẹ.

Để In Hai Mặt

Để In Một Mặt

Cô bé rất lấy làm ngạc nhiên vì người bố không chịu vứt bỏ chiếc xe cũ trong ga-ra nhà mình. Nhà họ rất giàu, có hai ba chiếc xe hơi đời mới. Thế mà chiếc xe cũ vẫn nằm đó qua bao nhiêu năm. Chiếc xe có chỗ móp ngay cửa trước. Một hôm cô bé hỏi bố mình :

─ Bố ơi, tại sao bố không vứt chiếc xe cũ hay là bán nó đi hả bố?

Người bố đáp:

─ Con ơi, đó là một vật kỷ niệm và là một bài học cho bố.

Cô bé thắc mắc:

─ Một bài học?

─ Ðúng vậy. Một hôm, bố đang chạy chiếc xe này thì bỗng nghe có vật gì đập mạnh vào cửa. Xuống xe, bố thấy xe bị móp ngay cửa trước và thấy có một cô bé trạc tuổi con bây giờ đang giơ tay vẫy bên đường.

─ Cạnh cô có một chiếc xe lăn và một cô bé khác đang ngồi dưới đất. Bố rất giận và chạy về phía cô bé. Khi bố đến gần, cô bé nói:

“Xin chú tha lỗi cho cháu. Chính cháu đã ném cục đá vào xe chú để mong chú dừng lại. Cháu đã ra dấu dừng xe ba tiếng đồng hồ mà không ai dừng xe giúp cháu nâng em cháu lên xe lăn. Em cháu bị té. Cháu không nâng em nổi.”

Bố vội giúp cô bé nâng em nó lên đặt vào xe lăn.

Cậu bé nở một nụ cười rạng rỡ cảm ơn người đàn ông.

─ Trên đường về bố cứ suy nghĩ sao không ai chịu dừng lại thế. Con có hiểu bài học đó không?

Mẹ yêu con lắm,

Mẹ.

Để In Hai Mặt

Để In Một Mặt

Nhiều năm về trước, bệnh tim của bố tôi đã đến giai đoạn cuối. Ông muốn có một công việc gì đó để khuây khỏa nên đã tình nguyện vào làm cho một bệnh viện trẻ em của địa phương. Ông chăm sóc những đứa trẻ bị bệnh vào giai đoạn cuối.

Trong số những trẻ em đó, có một bé gái bị liệt từ cổ trở xuống. Cô bé rất buồn và thất vọng vì em không thể làm được gì!

Bố tôi muốn giúp cô bé. Ông vào phòng cô bé, đem theo màu, cọ và giấy. Ông để giấy lên giá đỡ, ngậm cọ trong miệng và bắt đầu vẽ. Ông không hề dùng tay và chỉ cử động đầu.

Ông thường khuyên cô bé:

─ Cháu có thể làm bất cứ việc gì mà cháu muốn!

Dần dần cô bé bắt đầu dùng miệng để vẽ. Ít lâu sau, cô bé xuất viện vì các bác sĩ không thể giúp được nữa.

Bố tôi cũng rời bệnh viện vì bệnh của ông tái phát. Một thời gian sau, bố tôi hồi phục và trở lại công việc ở bệnh viện. Ông chợt thấy cửa phòng bật mở, và bước vào chính là cô bé ấy. Giờ đây cô bé đã đi được! Em chạy tới ôm chặt lấy bố tôi. Em đưa cho bố tôi một bức tranh em tự vẽ bằng tay, ở dưới đề dòng chữ: “Cám ơn bác vì đã giúp cháu đi được!”

Bố nói tình yêu thương đôi khi còn mạnh hơn cả y học. Bố tôi mất vài tháng sau khi được cô bé tặng tranh.

Để In Hai Mặt

Để In Một Mặt

Cô y tá dẫn một thanh niên tới bên giường bệnh của ông già. Cô nói:

─ Ông ơi! Con trai ông đã tới đây này!

Cô phải nhắc lại nhiều lần ông già mới mở mắt ra nhìn. Ông bị ảnh hưởng thuốc mê và cơn đau nên chỉ nhìn thấy lờ mờ.

Ông giơ tay quờ quạng nắm lấy bàn tay người thanh niên, xiết chặt như cần một sự an ủi. Suốt đêm đó, người thanh niên ngồi giữ bàn tay ông già và nói những lời an ủi.

Sáng ra, người bệnh già thở hắt ra và chết. Khi cô y tá ngỏ lời chia buồn thì người thanh niên hỏi cô rằng:

─ Ông ấy là ai vậy?

Cô y tá ngạc nhiên:

─ Tôi tưởng ông ta là bố của anh?

Chàng thanh niên trả lời:

─ Ông ta không phải là bố tôi. Tôi chưa hề gặp ông ta. Tôi vào thăm người bạn. Có lẽ cùng họ, nên cô dẫn nhầm tôi tới đây.

Cô y tá kêu lên:

─ Sao không cho tôi biết khi tôi dẫn anh tới đây!

Chàng thanh niên chậm rãi:

─ Khi tôi biết ông ta bệnh nặng khó qua khỏi, mà lại đang mong mỏi sự có mặt của người con trai chưa tới được, tôi cảm thấy ông ta rất cần tôi, nên tôi ở lại!

Để In Hai Mặt

Để In Một Mặt

Một cơn bão vừa tàn phá thị trấn nhỏ làm nhiều gia đình phải sống trong cảnh khốn khó. Tất cả các tờ báo địa phương đều đăng hình ảnh và những câu chuyện thương tâm về những gia đình mất mát nhiều nhất. Có một bức ảnh làm tôi rất xúc động. Một phụ nữ trẻ đứng trước ngôi nhà đổ nát của mình, gương mặt hằn sâu nỗi đau đớn. Đứng cạnh là một cậu bé chừng 7 hay 8 tuổi, mắt nhìn xuống. Đứa con gái nhỏ bám chặt quần mẹ, nhìn chằm chặp vào máy ảnh, mắt mở to với vẻ bối rối và sợ hãi. Bài báo đi kèm kêu gọi mọi người giúp đỡ gia đình đó.

Tôi đưa tấm ảnh gia đình đó cho các con tôi xem và giải thích nỗi khổ của họ. Tôi bảo chúng:

─ Chúng ta có quá nhiều trong khi những người này bây giờ không còn gì cả. Chúng ta hãy chia sẻ với họ những gì mình có.

Tôi và hai con trai chất vào thùng cứu trợ nào đồ hộp, xà bông, mì gói và một số đồ chơi mà chúng không chơi nữa.

Đứng nhìn hai anh sắp xếp mọi thứ, con gái tôi ôm chặt con búp-bê mà nó yêu thích nhất với vẻ mặt đắn đo suy nghĩ. Rồi nó ôm hôn con búp-bê lần chót trước khi bỏ vào thùng. Tôi nói:

─ Con không cần phải cho nó. Con thương nó lắm mà.

Con gái tôi gật đầu nghiêm trang:

─ Vâng, nó đem lại nhiều niềm vui cho con. Có lẽ nó cũng sẽ đem lại niềm vui cho bạn kia.

Tôi nhìn sững con, chợt nhận ra rằng bất cứ ai cũng có thể đem cho những thứ mình bỏ đi, nhưng lòng nhân ái thật sự là đem cho những gì mình yêu quý nhất.

Để In Hai Mặt

Để In Một Mặt

Một cậu bé thấy tấm bảng “Bán Chó Con” trên cánh cửa, cậu tiến đến hỏi chủ tiệm:

─ Chú bán mấy con chó này với giá bao nhiêu?

Ông chủ trả lời:

─ Khoảng $30 cho tới $50.

Cậu bé móc trong túi ra một ít tiền lẻ. Cậu nói:

─ Cháu chỉ có $2.37. Cháu có thể coi chúng được không?

Người chủ tiệm mỉm cười và huýt sáo gọi những con chó ra.

Cậu bé thấy chúng thật dễ thương, nhưng cậu chợt nhận ra một con chó nhỏ đang đi cà nhắc phía sau. Lập tức, cậu chỉ con chó đó và nói:

─ Cháu muốn mua con chó đó.

─ Con chó đó bị tật ở phần hông rồi. Chú sẽ cho cháu nếu cháu muốn.

Cậu bé nổi giận, nhìn thẳng vào mắt của người chủ, và nói:

─ Cháu không muốn chú cho cháu con chó đó. Nó xứng đáng như bất kỳ con nào khác. Cháu sẽ trả góp mỗi tháng cho chú cho đến khi đủ giá tiền.

Người chủ khuyên:

─ Cháu không nên mua con chó đó. Nó sẽ chẳng bao giờ chạy được và chơi với cháu như những con chó khác.

Nghe vậy, cậu bé cúi xuống và kéo ống quần lên để lộ ra một chân bị vặn vẹo, teo quắt và phải có hệ thống thanh giằng chống đỡ. Cậu nhìn lên người chủ và nói rất khẽ:

─ Vâng, cháu cũng không chạy được, và con chó nhỏ đó cần một người có thể hiểu được nó!

Để In Hai Mặt

Để In Một Mặt

Thưa cha,

Khi xa nhà là lúc con nhớ về cha mẹ nhất. Con tự hỏi đã bao lần con viết thư về nhà nhưng chưa bao giờ con viết riêng cho mẹ, người mà con chưa làm được gì để tỏ lòng biết ơn dù đã nhận rất nhiều. Nhưng khi con nghĩ viết cho mẹ thì con lại thấy rằng mình cần viết cho cha hơn.

Cha à,

Lúc này con cảm thấy nhớ mẹ khi con hồi tưởng lại những ngày con còn học trung học. Những lo toan của mẹ... Đã bao lần con nhận thấy những giọt mồ hôi ướt đẫm trán cha, để rồi cha được mẹ ân cần chăm sóc. Buổi sáng, cha ngồi thưởng thức cà phê do chính tay mẹ pha. Sau bữa cơm tối, trong khi cha con mình ngồi uống trà thì mẹ lo dọn dẹp. Khi cha con mình mặc những bộ quần áo sạch sẽ thơm tho ra đường, con thấy trong ánh mắt của mẹ cả một sự hãnh diện và trìu mến.

Khi cha con mình bất hòa, cha giận dữ, con bất cần thì mẹ là người tỏ ra buồn bã nhất. Cũng thường khi con thấy mẹ lặng lẽ mỉm cười trong lúc lúi húi khâu vá trong nhà, còn cha con mình mải đùa giỡn ở ngoài sân. Khi con lãnh thưởng cuối năm học, cha ở bên con, mẹ ở nhà đợi mình về kể lại. Mẹ không biết tiếng Anh, không biết tin học như cha con mình nhưng mẹ nấu ăn rất giỏi.

Mẹ vất vả nhiều, chỉ có điều con lấy làm lạ là rất ít khi con nhận thấy những giọt mồ hôi trên trán mẹ. Và con viết ngay để hỏi cha: Nhận xét đó đúng không? Hay cha con mình, lại một lần nữa, thiếu quan tâm đến mẹ?

Con của cha.

Để In Hai Mặt

Để In Một Mặt

Nhân dịp lễ Giáng Sinh, Nhân được anh trai tặng một chiếc xe hơi.

Vừa ra khỏi văn phòng Nhân thấy một cậu bé đang đi vòng quanh chiếc xe với vẻ mặt rất ngưỡng mộ.

Cậu bé hỏi:

─ Ðây là xe của anh à?

Nhân gật đầu:

─ Anh trai anh tặng nhân dịp Giáng Sinh đấy!

Cậu bé lấy làm kinh ngạc:

─ Ôi, giá mà em được là người anh như vậy.

Nhân nhìn cậu bé một cách đầy ngạc nhiên, và trong phút bốc đồng, anh nói:

─ Em có muốn đi chơi trên chiếc xe của anh không?

─ Ồ vâng, em rất muốn.

Sau một lúc đi lòng vòng, cậu bé quay sang với đôi mắt ngời sáng:

─ Anh có thể lái xe tới nhà em được không?

Nhân mỉm cười và nghĩ cậu bé muốn cho những người hàng xóm thấy cậu về nhà trên một chiếc xe hơi sang trọng, nhưng anh đã nhầm khi nghe cậu bé đề nghị:

─ Anh đậu xe ở chỗ bậc thang này đợi em nhé.

Một lúc sau Nhân thấy cậu bé bế theo một đứa em tàn tật và chỉ vào chiếc xe:

─ Một ngày nào đó anh sẽ tặng em một chiếc xe như thế, và em sẽ thấy mọi thứ trong dịp Giáng Sinh thật tuyệt vời như những gì anh vẫn kể với em.

Nhân bế cậu bé tàn tật lên xe, và cả ba bắt đầu một chuyến đi chơi Giáng Sinh thật đáng nhớ. Giáng Sinh năm đó Nhân mới thật sự hiểu: Khi đem hạnh phúc đến cho người khác, ta sẽ là người hạnh phúc hơn cả.

Để In Hai Mặt

Để In Một Mặt

Hiếu là con trai của một chủ tiệm tạp hóa nhỏ. Mỗi ngày, tiệm đều có không ít những hóa đơn trả tiền hoặc thu tiền cần thanh toán hoặc chuyển đến khách hàng. Hiếu thường được mẹ giao nhiệm vụ đem những hóa đơn đó đến bưu điện để gửi.

Một ngày kia, Hiếu nghĩ: Mình cũng cần viết một hóa đơn gửi cho mẹ. Mẹ cần trả mình những gì mình đã giúp mẹ mỗi ngày.

Sáng hôm sau, mẹ cậu nhận được một hóa đơn ghi rõ:

Mẹ cần thanh toán cho con trai Hiếu những khoản sau:

Vận chuyển đồ dùng về nhà: $2

Đem thư đến bưu điện gửi: $1

Giúp người lớn dọn dẹp vườn hoa: $2

Cả tuần lễ con đều ngoan ngoãn và nghe lời: $1

----------------------------------------------------------------

Tộng Cộng $6.

Mẹ Hiếu xem hóa đơn và không nói gì cả. Đến bữa tối, Hiếu phát hiện dưới khay ăn của mình có $6. Cậu rất vui, nhưng vừa định bỏ tiền vào túi thì thấy kèm theo một hóa đơn thu tiền khác mà tên người nhận là cậu. Hiếu ngạc nhiên và vội mở ra coi.

Hiếu cần thanh toán cho mẹ những khoản sau:

Sống 10 năm trong ngôi nhà của mẹ: $0

Lo cho Hiếu ăn học trong 10 năm: $0

Chăm sóc Hiếu mỗi khi đau bệnh: $0

Luôn thương yêu và lo cho Hiếu đầy đủ mọi thứ: $0

--------------------------------------------------------------------

Tộng Cộng $0.

Hiếu đọc đi đọc lại tờ hóa đơn và cảm thấy rất hối hận. Lát sau, Hiếu đến bên mẹ và rúc đầu vào lòng mẹ, nhè nhẹ bỏ $6 vào túi mẹ.

Để In Hai Mặt

Để In Một Mặt

Vào một ngày hè ở Florida, một cậu bé đi bơi ở con sông gần nhà. Trời thì nóng mà nước sông thì mát, cậu mừng rỡ nhảy ào xuống, bơi ra giữa sông mà không để ý rằng một con cá sấu đang bơi lại phía sau.

Cùng lúc đó, mẹ cậu bé đang ở trong nhà nhìn ra cửa sổ. Bà hoảng sợ tột độ khi thấy con cá sấu tiến đến gần cậu con trai! Bà lao ra, vừa chạy, vừa hét gọi con trai. Nghe tiếng mẹ gọi, cậu phát hiện ra con cá sấu và bơi ngược trở về phía bờ. Đúng khi bơi tới bờ thì cũng là lúc con cá sấu đớp được chân cậu! Từ trên bờ, người mẹ chộp lấy cánh tay cậu, và bắt đầu một trận kéo co không cân sức. Con cá sấu khoẻ hơn người mẹ rất nhiều, nhưng người mẹ còn quá nhiều tình thương và không thể buông tay.

Lúc đó, một bác nông dân đi qua, nghe tiếng kêu cứu của người mẹ nên đã vội vã lấy một chiếc gậy to đập vào đầu con cá sấu! Con cá sấu đành thả chân cậu bé ra.

Sau hàng tuần trong bệnh viện, cậu bé đã được cứu sống. Nhưng chân cậu có một vết sẹo trông rất khủng khiếp.

Một phóng viên tới gặp cậu bé và hỏi cậu cho xem vết sẹo. Khi nhìn thấy vết sẹo, người phóng viên nói là cậu sẽ không thể quên được vết sẹo này!

Nhưng cậu bé lại kéo tay áo lên rồi nói:

─ Không đâu, hãy nhìn tay cháu đã!

Trên cánh tay của cậu là một vết sẹo to, thậm chí còn sâu hơn, cùng với những vết cào xước rất đậm và kéo dài do móng tay của mẹ cậu, khi người mẹ dồn tất cả sức lực và yêu thương đễ giữ lại đứa con trai yêu quý. Cậu bé nói với phóng viên:

─ Chính vết sẹo này cháu mới không bao giờ quên được! Cháu rất tự hào về nó, tự hào vì mẹ cháu đã không chịu buông tay.

Để In Hai Mặt

Để In Một Mặt

Tại một ngôi làng nhỏ, có một vị giáo sư thường đến nói chuyện về cuộc sống vào mỗi Chúa Nhật. Ngoài ra, ông còn tổ chức nhiều hoạt động cho những cậu bé trong làng cùng chơi.

Nhưng đến một Chúa Nhật nọ, một cậu bé vốn rất chăm đến nghe nói chuyện bỗng nhiên không đến nữa. Nghe nói cậu ta không muốn nghe những bài nói chuyện tầm xàm và cũng chẳng muốn chơi với những cậu bé khác nữa.

Sau hai tuần, vị giáo sư đến thăm cậu bé. Đoán được lý do chuyến viếng thăm, cậu bé mời vị giáo sư vào nhà và lấy cho ông một chiếc ghế ngồi bên bếp lửa cho ấm.

Vị giáo sư ngồi xuống nhưng vẫn không nói gì. Trong im lặng, hai người cùng ngồi nhìn những ngọn lửa nhảy múa.

Sau vài phút, vị giáo sư lấy cái kẹp, cẩn thận nhặt một mẩu than hồng đang cháy ra và đặt riêng nó sang bên cạnh lò sưởi.

Rồi ông ngồi lại xuống ghế, vẫn im lặng. Cậu bé cũng im lặng quan sát mọi việc.

Cục than đơn lẻ cháy nhỏ dần, cuối cùng cháy thêm được vài giây nữa rồi tắt hẳn. Nó trở nên lạnh lẽo và không còn sức sống.

Vị giáo sư nhìn đồng hồ và nhận ra đã đến giờ ông phải đi. Ông chậm rãi đứng dậy, nhặt cục than lạnh lẽo và đặt lại vào giữa bếp lửa. Ngay lập tức, nó lại bắt đầu cháy, tỏa sáng cùng với những cục than xung quanh nó.

Khi vị giáo sư đi ra cửa, cậu bé nắm tay ông và nói:

─ Cảm ơn thầy đã đến thăm, và đặc biệt cảm ơn bài giảng thuyết không lời của thầy. Tuần sau cháu sẽ lại đến chỗ thầy cùng mọi người.

Để In Hai Mặt

Để In Một Mặt

Một ngày kia, đám quỷ họp nhau lại để tìm cách phá hoại cuộc sống của loài người. Quỷ vương lên tiếng:

─ Với loài người, hạnh phúc là thứ quý giá nhất. Vậy chúng ta hãy đánh cắp và giấu ở nơi mà họ không thể tìm thấy được.

Một con quỷ lên tiếng:

─ Hãy đem hạnh phúc giấu trên đỉnh núi cao nhất.

Quỷ vương lắc đầu:

─ Rồi họ cũng sẽ tìm cách chinh phục đỉnh núi cao nhất ấy.

Một con quỷ khác nói:

─ Vậy hãy giấu hạnh phúc dưới đáy đại dương sâu thẳm.

Quỷ vương lại lắc đầu:

─ Rồi họ cũng sẽ thám hiểm đến đáy đại dương sâu thẳm.

Lại một con quỷ khác đề nghị:

─ Hãy mang giấu ở một hành tinh khác vậy.

Quỷ vương ngao ngán:

─ Con người đang tìm cách khám phá vũ trụ và các hành tinh khác.

Một con quỷ cái chậm rãi nói:

─ Con người hay tìm kiếm hạnh phúc khắp mọi nơi; nhìn thấy hạnh phúc nơi người khác nhưng thường không thấy hạnh phúc ở bản thân mình. Vậy ta hãy giấu hạnh phúc trong mỗi con người, chắc chắn họ sẽ không thể tìm thấy được.

Cả đám quỷ reo lên sung sướng và quyết định làm theo lời đề nghị trên.

─ Liệu hạnh phúc của con người có bị đám quỷ kia giấu mất? Câu trả lời tùy thuộc chính bản thân chúng ta trong quá trình tìm kiếm hạnh phúc cho mình.

Để In Hai Mặt

Để In Một Mặt

Sáng nay cô giáo Hạnh tới chơi. Bố tôi nghe thấy tôi nói một câu vô lễ với mẹ tôi. Vì thế bố tôi đã viết lá thơ này:

Trước mặt cô giáo, con đã tỏ ra vô lễ với mẹ con. Lễ ơi! Không được thế nữa nhé! Thái độ hỗn hào của con đã xuyên thấu trái tim cha như một mũi dao.

Cha còn nhớ mấy năm trước, lúc con bệnh nặng, mẹ con đã thức suốt đêm ở cạnh giường con, nghe hơi con thở. Mẹ con đã lo lắng võ người. Con ơi! Một người mẹ sẵn lòng đem một năm hạnh phúc của mình để chuộc một giờ đau đớn cho con; một người mẹ vui lòng đi ăn xin để nuôi con và sẵn lòng hy sinh tính mạng để cứu con sống! Cho nên con hãy nhớ, trong đời con, sẽ có những ngày con buồn rầu, thảm đạm, nhưng cái ngày buồn thảm nhất sẽ chính là ngày con mất mẹ.

Rồi đây, con sẽ trưởng thành. Những cuộc phấn đấu sẽ rèn con nên người mạnh mẽ. Con sẽ không bao giờ quên được hình ảnh mẹ con, và con sẽ ước gì lại được nghe thấy tiếng êm ái và trông thấy nét mặt hiền từ của mẹ. Vì dù lớn đến mực nào, khoẻ đến mực nào, con vẫn thấy là một đứa trẻ chơ vơ và yếu đuối. Con sẽ hồi tưởng lại những lúc đã làm cho mẹ con phải mích lòng mà buồn. Lòng hối hận sẽ cắn rứt con.

Con nên nhớ rằng lòng hiếu thảo là một bổn phận thiêng liêng của con người. Quân giết người nếu biết tôn kính cha mẹ, cũng còn một điểm thành thực trong tâm. Con người dù sang trọng tuyệt vời, nếu làm rầu lòng mẹ, xúc phạm đến mẹ, cũng là kẻ không có nhân cách. Con hãy xin lỗi mẹ con đi nhé.

Lễ ơi! Con là mối hy vọng quý báu nhất đời của cha, nhưng cha thà không có con còn hơn là có đứa con ở bạc với mẹ!

Cha con.

Để In Hai Mặt

Để In Một Mặt

“Ông đúng là ông già khó chịu!” Hồng nói với ông khi cô đi ra khỏi phòng bệnh. Bệnh nhân này ở bệnh viện được khoảng hai tuần, và ông ta làm cho cuộc sống của tất cả các y tá trở thành địa ngục. Ông chửi rủa, quát, đá tất cả những ai lại gần ông ta. Đó là còn chưa kể ông ta cố tình đổ thức ăn ra giường để y tá phải đến dọn. Hồng không nghĩ là ông ta có người thân vì chẳng có ai đến thăm ông.

Một hôm, một tổ chức phụ nữ đến thăm bệnh viện. Họ hát và tặng mỗi bệnh nhân một bông hoa hồng đỏ thắm. Ông già khó tính nhìn bông hoa được cắm tử tế trong lọ thủy tinh trên bàn, lấy mu bàn tay gạt cái lọ. Cái lọ rơi xuống, vỡ tan tành. Mọi người chỉ đứng nhìn ông với vẻ kỳ lạ. Ông trở mình quay mặt vào tường.

Một người bắt đầu dọn những mảnh vụn của cái lọ. Hồng nhặt bông hoa lên, cắm nó vào một cái cốc nhựa và đặt lên tủ đầu giường. Khi người của tổ chức phụ nữ đã về, Hồng quay lại phòng ông, cầm bông hoa hồng và ngắt từng cánh một, ném vào thùng rác bên cạnh. Ông già nhìn Hồng cho đến khi cô ngắt đến cánh cuối cùng. Còn lại cuống hoa, cô cắm trả lại cốc nhựa. Vừa khi cô định quay đi thì ông già làu bàu:

─ Sao cô lại làm thế?

─ Tôi chỉ muốn ông thấy những gì ông đã làm? Ông đã xé nát và chà đạp sự quan tâm của chúng tôi với ông như là ngắt bỏ từng cánh hoa.

Rồi Hồng đi ra.

Sáng hôm sau, khi đến bệnh viện, các bác sĩ bảo Hồng đến dọn phòng ông. Ông đã mất vào đêm hôm trước. Khi Hồng thu khăn trải giường đi giặt, cô nhìn thấy trong cái cốc nhựa, những cánh hoa hồng đã được đính vào cuống hoa bằng băng keo một cách vụng về. Hồng cũng thấy ở dưới gối có một quyển Kinh Thánh. Khi cô nhấc quyển Kinh Thánh lên, trong đó rơi ra một tờ giấy ghi: “Không phải tôi muốn mọi người ghét tôi. Tôi chỉ không muốn tất cả mọi người sẽ quên tôi. Tôi đã là một đứa trẻ mồ côi và tôi chẳng bao giờ có một người thân."

Để In Hai Mặt

Để In Một Mặt

Một bữa tối tại sân vận động Los Angeles, một diễn giả nồi tiếng, ông John Keller, được mời thuyết trình trước khoảng 100.000 người. Đang diễn thuyết bỗng ông dừng lại và cho tắt tất cả đèn. Cả sân vận động chìm sâu trong bóng tối.

Ông nói tiếp:

─ Bây giờ tôi đốt lên một que diêm. Những ai nhìn thấy ánh lửa của que diêm thì hãy hô to “Đã thấy!”

Một que diêm được bật lên, cả sân vận động vang lên: “Đã thấy!”

Ông John Keller giải thích:

─ Ánh sáng của một hành động nhân ái dù nhỏ bé như một que diêm cũng sẽ chiếu sáng trong đêm tăm tối của nhân loại y như vậy.

Rồi một giọng nói vang lên:

─ Tất cả những ai có mang theo diêm quẹt, xin hãy đốt cháy lên!

Bỗng chốc cả vận động trường rực sáng.

Ông John Keller kết luận:

─ Tất cả chúng ta cùng hợp lực có thể chiến thắng bóng tối, chiến tranh, khủng bố, cái ác và oán thù bằng những đóm sáng nhỏ của tình thương, sự tha thứ và lòng tốt của chúng ta. Hòa bình không chỉ là môi trường sống vắng bóng của chiến tranh. Hòa bình không chỉ là cuộc sống không tiếng súng. Vì trong sự giao tiếp giữa người với người, đôi khi con người giết hại nhau mà không cần súng đạn, đôi khi con người làm khổ nhau, áp bức bóc lột nhau mà không cần chiến tranh.

Cách tốt nhất để xây dựng hòa bình là tăng thêm thật nhiều những hành động yêu thương và hảo tâm với đồng loại. Những hành động yêu thương xuất phát từ lòng nhân hậu sẽ như những ánh sáng nho nhỏ của một que diêm. Nhưng nếu mọi người cùng đốt lên những ánh sáng bé nhỏ, những hành động yêu thương sẽ có đủ sức mạnh để xua tan bóng tối của những đau khổ và cái ác.

Để In Hai Mặt

Để In Một Mặt

Tối hôm đó Oanh cãi nhau với mẹ. Cô đùng đùng ra khỏi nhà và không mang theo tiền. Khi đi qua một quán mì, mùi thơm bốc lên ngào ngạt làm cô cảm thấy đói ngấu. Người bán mì thấy cô đứng tần ngần trước quầy hàng bèn hỏi:

─ Này cô bé, cô có muốn ăn một tô không?

Cô thẹn thùng trả lời:

─ Nhưng... nhưng cháu không mang theo tiền...

─ Ðược rồi, tôi sẽ đãi cô.

Ngồi ăn được mấy miếng, Oanh bật khóc. Ông chủ hỏi:

─ Có chuyện gì vậy?

Oanh vừa quẹt nước mắt vừa nói:

─ Không có gì. Tại cháu cảm động quá! Một người không quen ngoài đường còn cho cháu một tô mì, còn mẹ cháu đã đuổi cháu ra khỏi nhà. Chú là người lạ mà còn tỏ ra quan tâm đến cháu, còn mẹ cháu....

Nghe Oanh nói, ông chủ quán thở dài và ngắt lời:

─ Sao cô lại nghĩ như vậy? Tôi mới chỉ đãi cô một tô mì mà cô đã cảm động như vậy, còn mẹ cô đã nuôi cô từ khi còn nhỏ, sao cô không biết ơn mà còn dám cãi lời mẹ nữa?

Oanh giật mình khi nghe điều đó. Oanh tự hỏi: Tại sao mình lại không nghĩ ra nhỉ? Ông chủ nói rất đúng. Chỉ vì chuyện nhỏ mình lại cãi với mẹ.

Trên đường về, Oanh thầm nghĩ trong đầu những câu cô sẽ nói với mẹ để xin lỗi. Nhưng vừa nhìn thấy cô, mẹ cô đã chạy nhào tới, ôm cô và nhỏ nhẹ nói:

─ Oanh, chắc con đói bụng lắm rồi phải không? Cơm nước mẹ đã nấu xong, vào nhà ăn ngay cho nóng...

Không thể kiềm giữ được nữa, Oanh òa khóc trong tay mẹ, không kịp xin lỗi mẹ.

Để In Hai Mặt

Để In Một Mặt

Trong một trận pháo kích, những khối bê tông rơi xuống một cô nhi viện. Rất nhiều đứa trẻ bị thương, trong đó có một bé gái khoảng tám tuổi.

Một bác sĩ và một y tá người Mỹ đến giúp đỡ. Họ dùng điệu bộ, cử chỉ cố giải thích cho bọn trẻ biết tình trạng nguy cấp của bé gái, nếu không được truyền máu kịp thời nó sẽ chết. Vì vậy, họ hỏi có em nào tình nguyện cho máu không.

Đáp lại lời yêu cầu là sự yên lặng cùng với những đôi mắt mở to. Một vài giây trôi qua, một cánh tay chậm chạp, run rẩy giơ lên, hạ xuống, rồi lại giơ lên. Cánh tay ấy là của cậu bé tên Hân.

Họ nhanh chóng đặt Hân lên cáng, xoa cồn lên cánh tay và cho kim vào tĩnh mạch. Một lát sau, cậu bé nấc lên, song nó nhanh chóng lấy cánh tay còn lại và đặt nguyên cả nắm tay vào miệng ngăn không cho tiếng nấc thoát ra.

Người bác sĩ ra dấu hỏi Hân có đau không. Cậu lắc đầu, nhưng chỉ vài giây sau lại có tiếng nấc khác. Rồi những tiếng nấc nhường chỗ cho tiếng khóc thầm, đều đều.

Các nhân viên y tế trở nên lo lắng. Rõ ràng là có điều gì không ổn. Vừa lúc đó, một nữ y tá người Việt đến. Thấy rõ vẻ căng thẳng trên mặt cậu bé, chị nhanh chóng nói chuyện với nó.

Sau một lúc, cậu bé ngừng khóc và vẻ mặt cậu trở nên nhẹ nhõm hơn. Chị y tá khẽ giải thích với những người Mỹ:

─ Cậu bé nghĩ là mình sắp chết. Nó nghĩ các vị muốn nó cho hết máu để cứu sống bé gái kia.

Người y tá Mỹ hỏi:

─ Vậy tại sao nó lại tự nguyện cho máu?

Chị y tá người Việt thông dịch câu hỏi lại cho cậu bé và nhận được câu trả lời rất đơn giản:

─ Vì nó là bạn cháu.

Để In Hai Mặt

Để In Một Mặt

Anh Hùng gặp gã hành khất ấy ở một trạm bán xăng. Gã di chuyển bằng cách bò lết với cái chân khoèo và một cánh tay. Nhìn gã, anh giật mình, hình như đã một lần gặp... À, phải rồi... Lần ấy, trong con hẻm vắng, anh thấy gã đang bò lết bỗng đứng dậy, thò cái tay tưởng là cụt ra đếm tiền. Hóa ra hằng ngày gã giả bộ tàn tật. Lần gặp này, gã không nhận ra anh nên vẫn thò cánh tay còn lại, cầm ngửa cái mũ ra xin tiền.

Anh nở một nụ cười, móc túi bố thí cho gã $20. Rồi anh bảo:

─ Anh dùng tiền này thuê xe nhờ họ chở đến nhà bạn của tôi. Ông ấy giàu có và thương người lắm.

Anh viết địa chỉ người bạn ấy, không quên viết thêm địa chỉ của anh đưa cho gã.

Mấy hôm sau, đúng như anh dự đoán, gã ăn mày đã tìm đến nhà anh. Khác hẳn thường ngày, hôm nay gã đi đứng đàng hoàng với đầy đủ cả tay lẫn chân. Vừa nhìn thấy anh, gã đã cúi rạp đầu:

─ Em đến để cám ơn anh.

Anh dắt gã vào nhà, ân cần hỏi han:

─ Tìm được nhà của bạn tôi chứ?

─ Dạ, được.

─ Ông ấy có cho anh gì không?

─ Dạ nhiều, bác ấy cho $1000, nhưng em không dám nhận, em chỉ nhận...

─ Nhận gì?

─ Một sự dạy dỗ. Bác ấy liệt cả hai tay. Vậy mà với đôi bàn chân, bác ấy đã làm nên tất cả sự nghiệp. Trong khi em thì...

Gã đứng thẳng dậy, chìa cả hai cánh tay rắn chắc ra với vẻ mặt xấu hổ.

Sau khi gã ra về, anh nhấc điện thoại lên:

─ A-lô! Thầy Nguyễn Ngọc Ký đấy ạ? Vâng, từ nhà thầy, anh ta vừa mới đến đây, và gửi lời cảm ơn thầy!

Để In Hai Mặt

Để In Một Mặt

Người con trai dìu người cha bị mù tới trước cửa quán. Cậu con trai trạc mười tám mười chín tuổi, quần áo đơn giản, lộ rõ vẻ nghèo túng. Cậu tiến đến trước mặt tôi và nói to, “Cho hai tô mì bò!”

Tôi đang định viết hóa đơn, thì cậu ta xua tay. Tôi ngạc nhiên nhìn. Cậu ta nhoẻn miệng cười rồi ra dấu chỉ làm một tô mì cho thịt bò, tô kia chỉ cần rắc chút hành là được. Hóa ra, cậu ta gọi to hai tô mì thịt bò như vậy là cố tình để cho người cha nghe thấy.

Nhà bếp bê lên hai tô mì. Cậu con trai chuyển tô mì bò đến trước mặt cha, “Có mì rồi, cha ăn đi, cẩn thận kẻo nóng đấy cha!” Rồi cậu bưng tô mì nước về phía mình. Người cha không vội ăn ngay, ông cầm đũa đưa qua đưa lại trong tô cố tìm gắp một miếng thịt rồi bỏ vào tô của người con. Người cha nói với giọng hiền từ và ấm áp, “Ăn đi con. Ăn nhiều thêm một chút rồi học hành chăm chỉ. Nếu mà thi đỗ đại học, sau này làm người có ích cho xã hội."

Điều khiến tôi ngạc nhiên là, cậu con trai không hề cản trở việc cha gắp thịt cho mình, mà cứ im lặng đón nhận, rồi lặng lẽ gắp miếng thịt đó trả về. Cứ lặp đi lặp lại như vậy, dường như thịt trong tô của người cha cứ gắp lại đầy. Một lát sau, người con trai giục, “Cha à, cha ăn mau đi, tô của con đầy ắp rồi đây này.”

Hành động và lời nói của hai cha con làm chúng tôi rất xúc động.

Chẳng biết từ khi nào, bà chủ cũng đã ra đứng cạnh tôi, lặng lẽ nhìn hai cha con họ. Vừa lúc đó, cậu Trương đầu bếp bê lên một đĩa thịt bò. Bà chủ ra hiệu bảo cậu đặt lên bàn của hai cha con. Cậu con trai ngẩng đầu tròn mắt nhìn rồi vội nói: “Anh để nhầm bàn rồi thì phải, chúng tôi không gọi thịt bò."

Bà chủ mỉm cười bước lại chỗ họ, “Không nhầm đâu, hôm nay chúng tôi kỷ niệm ngày mở quán, đĩa thịt này là quà biếu khách hàng.”

Cậu con trai cười cười, không hỏi gì thêm. Cậu lại gắp thêm vài miếng thịt vào tô của người cha, sau đó, bỏ phần còn lại vào trong một cái túi nhựa. Chúng tôi cứ im lặng chờ cho hai cha con ăn xong, rồi lại dõi mắt tiễn họ ra khỏi quán. Khi cậu Trương thu dọn bàn thì thấy đáy tô của cậu con trai đè lên mấy tờ tiền giấy, vừa đúng giá tiền của một đĩa thịt bò. Cùng lúc, tôi, bà chủ, và cả cậu Trương chẳng ai nói lên lời, chỉ lặng lẽ thở dài, mỗi người theo đuổi một ý nghĩ riêng.

Để In Hai Mặt

Để In Một Mặt

Vào ngày khai giảng năm học mới, cô Đào đứng trước những em học sinh lớp năm, nhìn cả lớp và hứa cô sẽ thương yêu tất cả các học sinh như nhau. Nhưng thực ra cô biết mình sẽ không làm được điều đó bởi cô đã nhìn thấy cậu học sinh Nguyễn Thế Kiệt ngồi lù lù ngay bàn đầu. Cô biết Kiệt là một đứa cứng đầu, bất trị, quần áo thì lôi thôi lếch thếch, còn người ngợm thì lại quá bẩn thỉu. Kiệt trông thật khó ưa.

Cô không thể kiềm chế nỗi bực tức khi thấy mặt Kiệt. Cô ghét Kiệt đến độ mỗi khi chấm bài, cô thích thú tìm và gạch từng lỗi nhỏ rồi viết điểm F thật to thật đậm trên bài của Kiệt.

Ở trường cô dạy, mỗi giáo viên đều phải xem thành tích của từng học sinh trong lớp mình chủ nhiệm. Cô Đào đã nhét hồ sơ cá nhân của Kiệt đến cuối cùng mới mở ra xem, và cô rất ngạc nhiên về những gì đọc được.

Cô giáo chủ nhiệm lớp 1 nhận xét Kiệt như sau: “Kiệt là một đứa trẻ thông minh và luôn vui vẻ. Học giỏi và chăm ngoan… Em là nguồn vui cho người chung quanh.”

Cô giáo lớp 2 nhận xét: “Kiệt là một học sinh xuất sắc, được bạn bè yêu quý nhưng có chút vấn đề vì mẹ em ốm nặng và cuộc sống trong gia đình thật sự khó khăn.”

Giáo viên lớp 3 ghi: “Cái chết của người mẹ đã tác động mạnh đến Kiệt. Em đã cố gắng học, nhưng cha em không mấy quan tâm đến con cái, và đời sống gia đình sẽ ảnh hưởng đến em nếu em không được giúp đỡ.”

Giáo viên chủ nhiệm lớp 4 nhận xét: “Kiệt tỏ ra lãnh đạm và không thích thú trong học tập. Em không có nhiều bạn và thỉnh thoảng ngủ gục trong lớp.”

Đọc đến đây, cô Đào chợt hiểu ra vấn đề và cảm thấy tự hổ thẹn.

Cô còn thấy áy náy hơn khi đến lễ Giáng Sinh, tất cả học sinh trong lớp đem tặng cô những gói quà bọc giấy màu và gắn nơ thật đẹp, ngoại trừ món quà của Kiệt. Em đem tặng cô một gói quà bọc vụng về bằng loại giấy gói hàng nâu xỉn mà em tận dụng lại từ loại túi giấy gói hàng của tiệm tạp hóa. Cô Đào cảm thấy đau lòng khi mở gói quà ấy ra trước mặt cả lớp. Một vài học sinh đã bật cười khi thấy cô giơ lên sợi dây chuyền kim cương giả, cũ đã sút mất một vài hột đá và một chai nước hoa thừa. Để dập tắt những tiếng cười nhạo kia, cô khen sợi dây chuyền đẹp rồi đeo nó và xịt ít nước hoa trong chai lên cổ.

Hôm đó Kiệt đã nén lại cho đến cuối giờ để nói với cô: “Thưa cô, hôm nay cô thơm như mẹ em ngày xưa.” Sau khi đứa bé ra về, cô Đào đã ngồi khóc cả giờ đồng hồ. Và chính từ hôm đó, ngoài dạy học cô còn lưu tâm chăm sóc cho Kiệt hơn trước. Mỗi khi cô đến bàn em để hướng dẫn thêm, tinh thần Kiệt dường như phấn chấn hẳn lên. Cô càng khích lệ, em càng tiến bộ nhanh. Vào cuối năm học, Kiệt đã trở thành học sinh giỏi nhất lớp. Và trái với phát biểu của mình vào đầu năm học, cô đã không yêu thương mọi học sinh như nhau. Kiệt là học sinh cưng nhất của cô.

Một năm sau, cô tìm thấy một mẩu giấy nhét qua khe cửa. Kiệt viết: “Cô là cô giáo tuyệt vời nhất trong đời em.”

Sáu năm sau, cô lại nhận được một bức thư ngắn từ Kiệt. Cậu cho biết đã tốt nghiệp trung học, đứng hạng ba trong lớp và “Cô vẫn là cô giáo tuyệt vời nhất trong đời em.”

Bốn năm sau, cô lại nhận được một lá thư nữa. Kiệt cho biết dù hoàn cảnh rất khó khăn khiến cho cậu có lúc cảm thấy bế tắc, cậu vẫn quyết tốt nghiệp đại học với hạng xuất sắc nhất, nhưng “Cô vẫn luôn là cô giáo tuyệt vời mà em yêu quý nhất trong đời.”

Rồi bốn năm sau nữa, cô nhận được bức thư trong đó Kiệt báo tin cho biết cậu đã trở thành bác sĩ và “Cô vẫn là người cô giáo tuyệt nhất của đời em,” nhưng lúc này tên cậu đã dài hơn. Bức thư ký tên Nguyễn Thế Kiệt, M.D.

Câu chuyện vẫn chưa kết thúc tại đây. Một bức thư nữa được gửi đến nhà cô Đào. Kiệt kể cậu đã gặp một cô gái, và cậu sẽ cưới cô ta. Cậu giải thích vì cha cậu đã mất cách đây vài năm nên cậu mong cô Đào sẽ đến dự lễ cưới và ngồi ở vị trí vốn thường dành cho mẹ chú rể.

Ngày đó, cô Đào đeo sợi dây chuyền kim cương giả bị rớt hột mà Kiệt đã tặng cô năm xưa, xức thứ nước hoa mà Kiệt nói mẹ cậu đã dùng vào kỳ Giáng Sinh cuối cùng trước lúc bà mất. Họ ôm nhau mừng rỡ và bác sĩ Kiệt thì thầm vào tai cô Đào: “Cám ơn cô đã tin tưởng em và đã làm cho em cảm thấy mình quan trọng. Cám ơn cô rất nhiều vì cô đã thay đổi đời em.” Cô Đào vừa khóc vừa nói nhỏ với cậu: “Kiệt, em nói sai rồi. Chính em mới là người thay đổi đời cô. Cô chưa từng biết thế nào là “dạy dỗ” cho tới khi cô gặp được em.

Để In Hai Mặt

Để In Một Mặt

Sự nhẫn nại của tôi sắp cạn. Không lẽ ngày nào tôi cũng phải nhắc em Hạnh trả cuốn truyện tranh mà em đã mượn của trường. Hơn ba tuần nay, hễ tôi hỏi tới là em lại cúi mặt nhìn xuống đất, lúng búng trong miệng:

─ Xin lỗi cô, con quên mang theo.

Sau khi học hết bộ chữ cái và học ráp vần, Hạnh được thưởng. Tôi cho em mượn một cuốn truyện tranh trong một tuần là phải trả. Vậy mà em cứ lần lữa. Bực mình, một bữa nọ tôi dọa nếu làm mất sách sẽ bị đuổi học, em nghe vậy hốt hoảng đáp:

─ Con thề là sách không bị mất, chỉ tại con quên.

Tối hôm đó, tôi tìm đường đến nhà Hạnh. Người ta chỉ cho tôi một túp lều vách đất, mái tranh. Bước tới sát cánh cửa đan bằng thân sậy khép hờ, tôi nghe thấy những tiếng ê a ngắc ngứ:

─ Bà... tờ... iên... tiên... bà tiên...

Một giọng trẻ con khác ra chiều bảo ban:

─ Bà tiên hiện ra và bảo... Đọc lại nào. Chậm thôi.

Qua khe cửa, tôi thấy khoảng sáu, bảy đứa trẻ đầu tóc xoăn tít ngồi quanh bếp lửa. Hạnh đang háo hức chỉ bảo bọn nhỏ.

Cạnh chúng là một phụ nữ trẻ và một bà lão đang đánh vần với mấy tiếng "i ê nờ iên" và tay thì đang dò trên cuốn truyện tranh mà Hạnh mượn ở trường không chịu trả suốt mấy tuần nay. Khi tôi bước vào nhà, mẹ của Hạnh phân bua:

─ Khi cháu nó khoe đã đọc được sách, tôi không tin. Ông bà và cha mẹ tôi, rồi tới các anh chị tôi, không ai biết chữ cả. Tôi cũng không nốt. Nó bảo tôi, mẹ và bà cứ thử xem, con chỉ cho. Rồi nó rủ thêm mấy đứa con nhà hàng xóm cùng học. Giờ tôi biết kha khá rồi đấy. Tôi đọc cô giáo nghe thử nhé.

Lúc đó, Hạnh lại cúi gằm mặt xuống đất và thì thào qua tiếng nấc:

─ Con xin cô, cô đừng mách. Con không muốn bị đuổi học.

Và nó tròn mắt ngạc nhiên trước câu trả lời nghẹn ngào của tôi:

─ Ồ không, người đáng bị đuổi là cô.

Để In Hai Mặt

Để In Một Mặt